15 Hamlede Mat (YN06)

            Şimdi sizlere 2010 Aralık ayında ChessBase sitesinde John Nunn tarafından yayınlanan güzel bir problemi anlatmaya çalışacağım. Beyazlar 15 hamlede mat yapıyor. Fakat bu seferki oldukça uğraştıran cinsten, yani bir o kadar eğlenceli. Bir dedektif gibi iz süreceğiz yine. Bakalım neler olacak... Şansını denemek isteyenler önden buyursun! Sabırsızlar için yanıt ve ayrıntılı açıklamayı biraz aşağıda bulabilirsiniz.

#15                                                      (9+13)
Hazırlayan: Dieter KUTZBORSKI
                  1st Prize, Schach-Aktiv 2007
[r4b1K/qp2pSs1/8/2PPPp1s/3B1k1p/1R5P/2p4p/1b5B]







YANIT: Öncelikle bu problemin öyle havadan birincilik alan bir problem olmadığını hatırlatmak isterim. Konuma gelecek olursak beyazların çok daha zayıf bir silah gücüne sahip olduğu ortada. Demekki beyazlar bu açığı kapatıp siyah şahı mat etmek istiyorsa doğrudan tehditleri kullanmalıdır yani beyazlar ya şah çekmeli ya da bir hamlede matla tehdit etmeli. İlk fikir Fb2 ardından Fc1 ile mat, fakat Va1 var. İkinci fikir e6 ardından Fe5 ile mat, fakat Va1 var (Vb8 işe yaramaz çünkü ilk plana işlerlik kazandırır). Diğer iki seçenekten ilki ise Kf3+ (fakat Şe4'ten sonra d4'teki beyaz fil saldırı altındadır) ve diğeri Fe3+ ile 1...Şg3'ü zorlar. Böylece beyazlar artık açarak şah çekebilir. Fakat ne olursa olsun f2 hanesi korunmak zorundadır yoksa siyah şah kaçıp kurtulur. Bu da bizi 2.Fd4+ ile başlangıçtaki pozisyona götürür. Fark yaratan tek hamle 2.Fg1+ ile 2...Şf4'ü zorlamak Peki ama filin d4 yerine g1'de olması neden daha iyi olsun? Elbette bu yeni pozisyonun beraberinde getirdiği çeşitli tehditlerle ilgili bir durum. Fil g1'deyken, 3.Kf3+ Şe4'den sonra siyah şahın tehditi altında kalmaz ve böylece beyaz kale tempo ile başka bir açarak şah çekmek için yeniden konumlandırılabilir. Yeni soru; kalenin nereye konumlandırılacağı ile ilgilidir artık. Bu soruyu çözebilmek için ise en başta anlatılan 1.e6? fikrine ve 1...Va1! engellemesine dönmeliyiz. Eğer bu savunma hamlesini engellemek istiyorsak kale c3'te durmalı ve bu nedenle de beyazlar 4.Kc3+ ile 4...Şf4'ü zorlamalıdır. Ardından fil mutlaka d4'e dönmelidir ki e5'ten mat ile tehdit edebilsin. Dolayısıyla beyazlar 5.Fe3+ Şg3 6.Fd4+ Şf4 şeklinde devam etmelidir. Şu halde anahtar hamle 7.e6'dır, öyleki 7...Vb8'i zorlar. Şimdi geriye çözülecek tek bir sorun kaldı: c3'teki kale yüzünden beyazlar Fb2 oynayamıyor (en başta c1'den mat fikrimizi hatırlarsınız). Sonuç olarak bütün manevraları öyle tersine çevirmeliyiz ki kale b3'e tempo ile geri dönsün, sonrasında matı getiren Fb2 hamlesini oynayabileceğiz. İşte tam çözüm: 1. Fe3+ Şg3 2. Fg1+ Şf4 3. Kf3+ Şe4 4. Kc3+ Şf4 5. Fe3+ Şg3 6. Fd4+ Şf4 7. e6 Vb8 8. Fe3+ Şg3 9. Fg1+ Şf4 10. Kf3+ Şe4 11. Kb3+ Şf4 12. Fe3+ Şg3 13. Fd4+ Şf4 14. Fb2 c1V (yada 14...Ve5 15. Fxe5#) 15. Fxc1# Gerçekten muhteşem!!!


Kaynak: ChessBase
Yazının aslı için buraya tıklayabilirsiniz.